Yemek Nedir? Yemekler Hakkında Bilgi
Yemekler ile ilgili olarak geniş bilgilerin yer aldığı sayfamız. Hayvansal ve bitkisel besin maddeleri hakkında bilgiler. Yemekler neden pişirilir?
Özel usüller ile pişirilerek hazırlanmış yiyecek maddelerine yemek denir.YEMEKLER, bize vücudun yapısında lâzım olan maddeleri ve iş görmek için gerekli enerjiyi sağlar.
Günlük hayatımızda, besinlerin yeterliğini, uygunluğunu ve sağlığa zararlılık derecesini derinliğine düşünmez, genel olarak açlığı gidermek için yemek yeriz. Halbuki yemekler, vücudumuza gerekli enerjiyi verir (şekerli ve nişastalı maddeler, yağlar), madensel tuzları, vitaminleri sağlar. Günlük yemeklerimizin seçiminde bu noktaya dikkat edilmesi gerekir.
Vücudumuz için gerekli enerji, karbonhidrat (şekerli ve nişastaiı maddeler), yağ ve proteinlerdeki karbon ve hidrojeni yakmakla elde edilir. Bu üç besin maddesinden, protein ihtiyacı,, günde ortalama 100 gram kadardır. Yeni hücrelerin meydana getirilmesi, dokuların tamiri için proteine özel bir ihtiyaç vardır. Yağ ve karbonhidratlar, enerji verimi bakımından birbirlerinin yerine geçebilir.
Yemeklerimiz, bize madensel tuzlar ve vitaminleri sağlama bakımından, da önemlidir. Madensel tuzlar, enerji vermez, ama vücuda, yapı taşı olarak lüzumludurlar ve hayat olaylarında rolleri büyüktür. Organizmadaki sıvılarının osmotik basıncı, asit ve alkali reaksiyonu, oksijen taşınması gibi önemli fizyolojik olaylar; kemik ve dişlerin sağlamlığı tuzların varlığına bağlıdır. Madensel maddeler, ter, dışkı ve sidikle vücuttan atıldığı için, bunların yemekle alınması gerektir. İnsanlar için en önemli tuz kaynağı sebze ve meyvalardır. Yemekler pişirilirken kaynatma sırasında madensel maddeler suya geçer. Çok defa yapıldığı gibi bu suyun atılması yemeklerde tuzların azalmasına sebep olur.
Yemeklerimizle almakta olduğumuz demir, kükürt, bakır, fosfor, kalsiyum, klor, potasyum, magnezyum ve sodyum tuzlarına dışarıdan ayrıca eklenen madde mutfak tuzudur. Hayvansal besinlerde bir miktar bulunan sodyum klorür (mutfak tuzu), bitkisel besinlerde çok azdır. Bu sebeple insanın günde yemeklerle beraber 10-15 gr. tuz alması gerkir.
Eksiklik veya yokluklarında çeşitli hastalıkların ve belirtilerin çıkmasına sebep olan vitaminleri, içinde çiğ meyva ve taze sebzeler bulunan çok yönlü bir beslenme kolaylıkla karşılar.(Bak. Vitaminler)
Yemeklerimizdeki vitaminler, bayatlama; yanlış saklama ve uygun olmıyan pişirmeler yüzünden azalır veya tamamen yok olur. Değişik etkilere karşı vitaminlerin dayanma gücü bir değildir. Genel olarak 100°’ye kadar ısıtılan besinlerde E ve D vitaminleri zarar görmez. Sıcaklıkla birlikte hava (oksijen) etkisiyle A vitamini ve alkalilerin etkisiyle Bı ve B2 vitaminleri bozulur. C vitamini, sıcaklık, alkali ve hava (oksijen) etkisiyle tamamen yok olur.
100°’nin üzerincfe C vitamini toptan yok olur ve diğer vitaminler az çok zarar görür.
Buz dolabında tutmak veya dondurmak yemeklerdeki hemen bütün vitaminleri korur. Yalnız C vitamini soğukta da oksitlenir ve bozulur. Güneşin ültraviyole ışınları besinlerdeki D vitaminini artırır, A, B2 ve C vitaminlerine ise zarar verir. Kurutulmuş sebze ve meyvalarda iyi usuller kullanılmışsa birçok vitamin bulunur. Örneğin kurutulmuş incir A vitamininden zengindir.
0 yorum:
Yorum Gönder